برگی زرین از تاریخ

«برگی زرین از تاریخ جنبش کارگری»

مطلبی که در زیر می آید گزارشی کوتاه اما بسیار گویا از اولین کوشش آگاهانه و متحدانه کارگران ایران تحت رهبری اولین سازمان سندیکایی که دستاورد های بزرگ ومهمی درراه به رسمیت شناختن حقوق کار درایران به ارمغان آورد ومهمترین دستاورد این کوشش ها عبارت بود از برقراری حقوق کار در باره قرارداد کار ، کاهش کار روزانه به هشت ساعت در روز وپرداخت مزد در برابر کار اضافه.  طبقه کارگر ایران هیچگاه نمی تواند این برگ زرین از جنبش سندیکایی کارگران را از یاد ببرد. بکوشیم تا با انتشار برگ های دیگری از تاریخ جنبش کارگری،به­احیا ی دوباره سازمان های آزاد و مستقل سندیکایی یاری رسانیم.

(گزارش سید محمد دهگان رییس شورای متحده­ی اتحادیه های کارگری ایران به دفتر اجرایی بین الملل سندیکا های سرخ)

نخستین اتحادیه های کارگری 1907 میلادی(1286 خورشیدی) در تهران تاسیس شد . این اتحادیه توسط کارگران چاپخانه ها تاسیس شد .این اتحادیه پس ازیک اعتصاب چهارده روزه در 1918

(1298 خورشیدی) موفق گشت از طریق تحمیل تایید دولت از قرارداد دسته جمعی،در وضع اقتصادی کارگران بهبودهایی چند را ایجاد کند. مهمترین دستاورد این اعتصاب عبارت بود از هشت ساعت کار در روز و پرداخت مزد اضافه کار . این پیروزی کارگران چاپخانه ها که تحت سازماندهی اتحادیه صورت پذیرفت موجبات تاسیس سایر اتحادیه­های کارگری را فراهم آورد . بزودی،یعنی در سال 1919(1299خورشیدی)اتحادیه­کارگران نساجی – کارگران مغازه ها- واتحادیه کارگران خباز ودیگر اتحادیه ها به­وجود آمدند در حال حاضر درتهران 10اتحادیه کارگری وجوددارد. برعضویت آنان روز به­روز افزوده می­گردد. این اتحادیه ها دریک شورای اتحادیه های کارگری متحد شده اند که­در آن از هریک از اتحادیه ها 3نماینده شرکت دارند. همچنین اکنون در ایالات نیزجنبش گسترش یافته است. در خارج از تهران  سندیکاهای کارگری در انزلی، رشت، تبریز وقم نیز یافت می­شوند . نگاره زیر تعداد اعضای اتحادیه ها را به دست میدهد .

تهران باجمعیت 200هزار نفری و 30هزار کارگر :

اتحادیه خبازان                                                          3000    کارگر

اتحادیه خبازان                                                          2000    کارگر

اتحادیه کفاشان                                                        1800    کارگر

اتحادیه کارمندان پست و تکگراف                                  270      کارگر

اتحادیه قناد ها                                                         300      کارگر

اتحادیه چاپخانه                                                        180      کارگر

اتحادیه شاگردمغازه ها                                              350       کارگر

اتحادیه­کارمندان­تجارتخانه­ها (میرزا بنویس­ها)                250        کارگر

اتحادیه کارگران زردوزی                                              150        کارگر

درتبریز با 200هزار سکنه و 30هزارکارگر ، اتحادیه های کارگری 2هزار عضو دارند.باید یادآور شد که سازمان تبریز ماهیت خالصاً کارگری ندارد این سازمان بیشتر به یک حزب سیاسی شباهت دارد .

در رشت با 40 هزار سکنه و 15هزار کارگر،اتحادیه کارگرامن چاپخانه ها، کلاه دوزان و کفاشان3500(3000) عضو دارند.در انزلی و حومه آن اتحادیه کارگران ماهیگیر 3هزار عضو دارند که30درصد آنها را کارگران روس تشکیل میدهند. اتحادیه کارگران بندر 200عضو دارد و رویهم­رفته تعداد کارگران در انزلی به 10هزار بالغ میگردد.

به­طوری­که ازآمار بالا مستفاد می­شود درمدت کوتاهی درایران 20هزار کارگر در اتحادیه­های کارگری سازمان داده شده­اند. وضع اقتصادی کارگرن بسیار سخت است و همین­امر است که انکشاف سریع سندیکاها را توضیع میدهد. علاوه براین درتهران و تبریز و چندشهر دیگر حکومت نظامی برقراراست . علیرغم این ها اتحادیه های کارگری می­کوشند از طریق اعتصاب وضع کارگران را بهبود بخشند (در شش ماه گذشته چهار اعتصاب رخ داده است : اعتصاب خبازان،چاپچی ها،کارمندان،خرازان وپست­خانه­ها. اگر توجه گرددکه سندیکاهای ایران که بودجه اعتصابی ندارند و تهران وتبریز ورشت مداوماً در اوضاع و احوال حکومت نظامی بسر می­برند، باید پذیرفت که خود اعلام اعتصاب پیروزی بزرگی برای اتحادیه های ایران است) .

صدر شورای بین­الاسندیکایی ایران* ، عضو کمیته مرکزی

                                                                                                    سید محمد دهگان

*عبارات آورده شده با سند اصلی مطابقت دارد .